Tai biến mạch máu não theo Y học cổ truyền
Mục lục
Tai biến mạch máu não theo YHCT thuộc chứng Trúng phong. Chữ phong có nghĩa là thể đến nhanh, biến hóa nhiều, chóng mặt, người quay. Bệnh nhân đột nhiên ngất, không biết gì hoặc đột nhiên mồm méo, mắt xếch, liệt nửa người, nói ngọng.Trong thương hàn luận nói: Trúng phong biểu hiện sốt cao, sợ gió, đổ mồ hôi, mạch phù hoàn là do phong tà xâm nhập ở biểu không thuộc loại bệnh nói ở đây.
1. Nguyên nhân
Nguyên nhân gây tai biến mạch máu não
- Tính khí tổn thương, sinh hoạt mất bình thường, âm dương trong người rối loạn. Đặc biệt là thận âm thiếu không chuyển lên tim được. Tâm hỏa bốc mạnh, can không được nuôi dưỡng bốc lên trên tạo thành can phong.
- Do ăn uống không điều độ, lao lực quá sức, tỳ không kiện vận, hấp tụ sinh đờm, đờm uất hóa nhiệt, nội phong cùng đờm quấy nhiễu lên trên, che kín tâm khiếu xuyên vào mạch lạc mà phát bệnh.
- Do người vốn âm hư, dương cang, đờm trọc quá thịnh lại thêm ngoại cảm phong tà thúc đẩy nội phong mà gây nên.
2.Thể bệnh
Bệnh danh của tai biến mạch máu não theo YHCT là: Bán thân bất toại
2.1. Can thận âm hư:
- Triệu chứng tai biến mạch máu não: Liệt nửa người nửa mặt dưới cùng bên, tay chân bên liệt tê dại, hay hoa mắt chóng mặt, mạch huyền tế sác.
- Pháp điều trị: Tư âm tiềm dương, chấn hỏa tức phong
- Bài thuốc: Lục vị gia giảm
Thục địa 8g Sơn thù 8g
Thổ phục linh 12g Đơn bì 8g
Đẳng sâm 12g Phục thần 8g
Đương quy 12g Toan táo nhân 12g
Mạch môn 10g Bạch thược 12g
Sắc uống ngày 01thang
- Bài thuốc theo đối pháp lập phương
- Châm cứu: Châm bổ các huyệt: Kiên ngung, khúc trì, thủ tam lý, ngoại quan, dương trì, hoàn khiêu, dương lăng tuyền, huyền chung, côn lôn, giải khê,
- Thủy châm vitaminb12 ngày 01 ống 1-2 huyệt trên
- Xoa bóp bấm huyệt vận động bên liệt
- Chôn chỉ các huyệt trên
2.2. Thể do phong đàm:
- Triệu chứng: Liệt nửa người kèm theo nửa mặt dưới cùng bên, tay chân tê dại, lưỡi cử động khó, có nói ngọng hoặc không rêu lưỡi trắng dày, nhớt, mạch huyền hoạt hoặc phù hoạt.
- Phương pháp điều trị: Trừ đàm thông lạc, thanh can giáng hỏa
- Bài thuốc: Thiên ma câu đẳng ẩm gia vị
Thiên ma 8g Trần bì 08g
Câu đằng 12g Phục linh 08g
Thạch quyết minh 12g Bán hạ chế 08g
Cam thảo 06g Chỉ thực 08g
Tang ký sinh 12g ngưu tất 12g
Đỗ trọng 16g phục thần 16g
Sắc uống ngày 01 thang
- bài thuốc theo đối pháp lập phương
- Châm cứu: Châm bổ các huyệt: Kiên ngung, khúc trì, thủ tam lý, ngoại quan, dương trì, hoàn khiêu, dương lăng tuyền, huyền chung ,côn lôn, giải khê, châm thêm túc tam lý phong long 2 bên
- Thủy châm vitaminb12 ngày 01 ống 1-2 huyệt trên
- Xoa bóp bấm huyệt vận động bên liệt
- Chôn chỉ các huyệt trên
2.3. Thể khí trệ huyết ứ:
- Triệu chúng tai biến mạch máu não: Liệt nửa người, liệt mặt cùng bên, có nói ngọng hoặc không trước khi hôn mê có dấu hiệu báo trước: Rối loạn cảm giác, nói khó có thể hôn mê vừa và nhẹ hoặc không hôn mê.
- Pháp điều trị: Ích khí hoạt huyết, khu phong hóa đàm
- Bài thuốc: Bổ dương hoàn ngũ thang gia vị
Quy vĩ 12g Xuyên khung 12g
Hoàng kì 30g Đào nhân 08g
Hồng hoa 08g Xích thược 12g
Địa long 08g
Sắc uống ngày 01 thang
- Châm cứu: Châm bổ các huyệt: Kiên ngung, khúc trì, thủ tam lý, ngoại quan, dương trì, hoàn khiêu, dương lăng tuyền, huyền chung côn lôn, giải khê, châm thêm túc tam lý phong long 2 bên
- Thủy châm vitaminb12 ngày 01 ống 1-2 huyệt trên
- Xoa bóp bấm huyệt vận động bên liệt
- Chôn chỉ các huyệt trên
Xin xem thêm tại:
Phục hồi chức năng tại nhà tai biến mạch máu não.
Điện châm được chỉ định thế nào?