Rối loạn mỡ máu theo Y học cổ truyền
Mục lục
Bệnh rối loạn mỡ máu theo đông y ( y học cổ truyền ) thuộc phạm vi chứng “đàm trọc”, phì bạng ” của y học cổ truyền.
Nguyên nhân
Bệnh rối loạn mỡ máu do:
- Do ăn uống không điều độ hoặc do ăn quá nhiều, uống nhiều rượu làm tổn thương đến tỳ. Tỳ hư sinh ra đàm thấp gây rối loạn mỡ máu.
- Do mất sức lâu ngày hoặc do công năng can đởm bị suy giảm từ đó ảnh hưởng đến quá trình vận hành, phân bố, chuyển hóa của dịch thể, khiến cho đàm thấp lại mà gây rối loạn mỡ máu.
- Do do bẩm tố thể trạng béo phì, dương khí bất túc, hoặc do bản tính ít hoạt động, lại thêm ăn uống nhiều các loại cao lương hoặc do ít hoạt động, khiến cho sự vận hành của khí cơ không được thông xướng ảnh hưởng đến sự vận hóa tân dịch trong cơ thể mà gây rối loạn mỡ máu.
- Do do tuổi cao chức năng của thận khuy tổn .Thận dương hư khiến cho thận dương không được ôn ấm, chức năng vận hóa bất thường lâu ngày mà gây rối loạn mỡ mãu.
Thể bệnh của rối loạn mỡ máu
Thể đàm trệ :
- Triệu chứng : thể trạng béo bệu, tức ngực, chân tay nặng nề, cảm giác rã rời, vô lực, bụng trướng, miệng dính, khó nuốt, cảm giác buồn nôn hoặc nôn, lưỡi dính nhớt, mạch huyền hoạt.
- Sử dụng bài thuốc : Nhị trần thang gia vị ( gồm các vị : trần bì 10g ,Bạch Linh 15g ,Sơn Tra 15g Hậu phác 15g ,bán hạn chế 10g, cam thảo 0,6g ,thương truật 15g ). Bài thuốc có tác dụng : táo thấp hóa đàm ,lý khí gián trọc. Sắc uống ngày một thang chia sáng chiều.
Thể tỳ khí hư kiêm đàm thấp:
- Triệu chứng:người mệt mỏi, ăn kém ,khó tiêu. bụng chướng đầy ,đau ,đại tiện phân nát, rêu lưỡi trắng dày,nhớt.
- Sử dụng bài thuốc: Hương sa lục quân tử thang gia vị ( gồm vị : Đảng sâm 12g, Bạch linh 8g, bạch truật 8g, cảm thảo 4g, sa nhân 6g, mộc hương 8g ).
Thể thấp nhiệt:
- Triệu chứng : cảm giác đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, cảm giác tức ngực, phiền nhiệt, cơ thể như bị bó, thể trạng béo, miệng khô, khát, phân nát hoặc lỏng, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhớt mạch hoạt hoặc hoạt sác .
- Sử dụng bài thuốc : Tứ Linh tán hợp lục nhất tán gia giảm ( gồm các vị : Bạch Linh 15g, Bạch Truật 15g, hoạt thạch 25g, thảo quyết minh 12g, ý dĩ 12g ,trư linh 15g, trạch tả 15g cam thảo 0,4g, kim ngân hoa 12g). Các vị thuốc tán bột mịn, trộn đều uống 12 -18g /lần x 2 lần / ngày với nước ấm .Có thể làm thang sắc uống với liệu thích hợp
Thể khí trệ huyết ứ:
- Triệu chứng : nhức đầu, hoa mắt chóng mặt, đau ngực. Đau cố định một chỗ, chân tay tê bì, chất lưỡi tía hoặc có điểm huyệt, mạch vi sáp hoặc kết đại.
- Sử dụng bài thuốc: huyết phủ trục ứ thang gia vị ( Gồm các vị : Đào nhân 10g, đương quy 15g, sinh địa 10g, sài hồ 10g, chỉ xác 10g, hồng hoa 10g, xuyên khung 10g, xích Thược 15g, ngưu tất 10g, cát cánh 10g ,cam thảo 0,6 g, uất kim 0,8g). Bài thuốc có tác dụng hoạt huyết khứ ứ. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần.
Thể thận hư :
- Triệu chứng : đau lưng mỏi gối, sợ lạnh và chân tay lạnh, kèm hoa mắt, chóng mặt, chất lưỡi nhợt rêu, lưỡi trắng mạch trầm vi.
- Sử dụng bài thuốc : Bát vị khí hoàn gia vị ( Bao gồm vị :Thúc địa 32g, sơn thù 16g, bạch linh 12g ,phụ tử chế 4g, ngưu tất 12g, xa tiền tử 16g, dâm dương hoắc 16g, hoài sơn 16g, trạch tả 12g, đan bi 12g, nhục quế 4g, ba kích 16g, trứ linh 4g). Bài thuốc có tác dụng ôn thận bổ dương. Tất cả tán bột mịn, làm hoàn uống. Ngoài ra ,có thể làm thang với liều lượng thích hợp sắc uống ngày 1 tháng chia 2 lần.
Thể can đởm nhiệt :
- Triệu chứng : Đau đầu có cảm giác nặng nề, bụng ngực đầy tức dễ cáu gắt, cảm giác phiền táo, miệng khô đắng, ăn kém, buồn nôn, đại tiện không thông, tiểu vàng, lưỡi đỏ hai bên rìa tím. Rêu lưỡi vàng nhờn, mạch Huyền sác.
- Sử dụng bài thuốc : Long đởm tả can thang gia giảm( Gồm các vị : Long đởm thảo 15g, hoàng cầm 10g, trạch tả 15g, đường quy 10g, sơn tra 15g, bạch truật 10g, xa tiền tử 15g, chi tử 10g, bạch linh 10g, sài hồ bắc 10g, nhân trần 20g, đại hoàng 0,6g). Bài thuốc có tác dụng thanh thấp nhiệt ở can đởm. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2 lần.
Xin xem thêm tại:
Rối loạn nuốt sau tai biến mạch máu não
Cơn tai biến mạch máu não thoáng qua.