TĂNG HUYẾT ÁP THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN

 

Tăng huyết áp là một tình trạng bệnh lý có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như xơ mỡ động mạch, bệnh thận, tiền mãn kinh… hoặc Tăng huyết áp không rõ nguyên nhân. Y học cổ truyền cho rằng Tăng huyết áp là một hội chứng thuộc phạm trù các chứng Huyễn vựng (chóng mặt, hoa mắt), Đầu thống (nhức đầu), Thất miên (mất ngủ)…

BỆNH DANH THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN

1. ÂM HƯ HỎA VƯỢNG:

Hay gặp ở Tăng huyết áp người trẻ, rối loạn tiền mãn kinh…

Triệu chứng: Hoa mắt, chóng mặt, tai ù, hay cáu gắt, miệng đắng, họng khô, ít ngủ, hay mê. Rêu lưỡi vàng, mạch huyền sác.

– Nếu thiên về âm hư: Chóng mặt, hoa mắt, hồi hộp, mất ngủ, hay quên, lòng bàn tay bàn chân nóng, lưỡi đỏ ít rêu. Mạch huyền tế sác.

– Nếu thiên về hỏa vượng (hay Dương xung, Can hỏa thịnh): Đầu đau dữ đội, mắt đỏ, táo bón, họng khô, đầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng khô. Mạch huyền sác hữu lực.

Phép trị: Tư âm tiềm dương.

Nếu âm hư: Tư dưỡng Can Thận âm.

Nếu Can hỏa thịnh: Thanh Can tả hỏa.

Bài thuốc: Bài Thiên Ma câu đằng ẩm

Thiên Ma	8g
Câu đằng	16g
Hoàng Cầm	12g
Chi tử	8g
Hà thủ ô	12g
Tang ký sinh	16g
Đỗ Trọng	12g
Ngưu Tất	12g
Ích Mẫu	16g
Bạch linh	12g
Thạch quyết minh	20g

* Nếu nhức đầu nhiều gia Cúc Hoa 12g, Mạn kinh tử 12g. Nếu ngủ kém gia Táo Nhân (Sao đen) 20g, Bá Tử Nhân 12g.

* Nếu thiên về âm hư nhiều dùng bài Kỷ Cúc địa hoàng gia giảm.

Thục địa	32g
Hoài Sơn	16g
Sơn Thù	16g
Trạch tả	12g
Đơn Bì	12g
Bạch linh	12g
Kỷ Tử	20g
Cúc Hoa	20g

* Nếu thiên về Can hỏa thịnh dùng bài Long đởm tả Can thang gia giảm.

Long đởm thảo	8g
Chi Tử	12g
Xa tiền	16g
Trạch tả	12g
Mộc thông	8g
Đương quy	12g
Sinh địa	16g
Cam thảo	6g
Sài Hồ	8g
Hoàng cầm	12g

2.CAN THẬN HƯ:

Hay gặp ở Tăng huyết áp người già, xơ cứng động mạch…

Triệu chứng:

* Âm hư: Nhức đầu, chóng mặt, hoa mắt, ù tai, hoảng hốt, ít ngủ, hay mê. Lưng đau, gối mỏi, miệng khô, mặt đỏ. Chất lưỡi đỏ. Mạch huyền, tế sác.

* Dương hư: Sắc mặt trắng, lưng, chân, gối yếu mềm. Đi tiểu nhiều, liệt dương, di mộng tinh. Mạch trầm tế.

Phép trị:
Âm hư : Bổ Can Thận âm
Dương hư : Ôn dưỡng Can Thận.
Bài thuốc:

* Can Thận âm hư: Dùng bài Kỷ cúc địa hoàng hay bài Lục vị Quy Thược.

Thục Địa                       32g

Hoài Sơn                     16g

Sơn thù                        16g

Trạch tả                        12g

Đơn bì                          12g

Bạch linh                      12g

Đương quy                    8g

Bạch thược                    8g

* Thận dương hư: Dùng bài Kỷ cúc địa hoàng hay bài Lục vị Quy Thược gia thêm:
Ba kích 12g, Đỗ Trọng 16g, Ích trí nhân 12g, Thỏ Ty tử 12g.

3.TÂM TỲ HƯ:

Hay gặp ở Tăng huyết áp người già có kèm theo viêm loét dạ dày tá tràng, viêm đại tràng mạn.

Triệu chứng: Sắc mặt trắng, da khô mệt mỏi, ít ngủ, ăn kém, thường đi tiêu phân lỏng. Đầu choáng, mắt hoa. Rêu lưỡi nhợt. Mạch huyền tế.

Phép trị: Kiện Tỳ, Bổ huyết, An thần.

Bài thuốc: Quy Tỳ thang gia giảm

.Đảng Sâm	12g
Hoàng kỳ	8g
Đương quy	8g
Bạch Truật	12g
Cam thảo	8g
Mộc Hương	8g
Long Nhãn	12g
Táo Nhân (sao đen)	12g
Phục thần	12g
Viễn chí	8g

4.ĐÀM THẤP:

Thường gặp ở người béo bệu, có tăng huyết áp và cholesterol máu cao.

Triệu chứng: Người béo mập, ngực sườn đầy tức, hay lợm giọng, buồn nôn, ngủ kém, ăn ít. Rêu lưỡi trắng dính, miệng nhạt. Mạch huyền hoạt.

• Đàm trọc uất kết: Thường gặp ở người béo, nghiện thuốc lá, uống rượu nhiều… biểu hiện ngực tức, khó thở, tim đau, tim đập mạnh và hồi hộp, khí đoản, chân tay tê, nhức căng đầu, chóng mặt, hoa mắt. Rêu lưỡi nhày, lưỡi có những nốt ứ, các nốt ban ứ đỏ. Mạch tế sáp hoặc trì trệ.

Phép trị: Long đờm, hóa ứ, tiết trọc
Bài thuốc:

* Đàm thấp: Bài Bán Hạ Bạch truật Thiên ma thang gia giảm:

Bán Hạ (chế)	12g
Bạch Truật (sao cám)	12g
Thiên ma	16g
Bạch Linh	8g
Câu đằng	16g
Ngưu Tất	16g
Trần bì	8g
Hoa Hòe	16g
Cam thảo	6g
Ý dĩ	16g

* Đàm trọc uất kết: Dùng bài Ôn đởm thang gia giảm.

Bán Hạ (chế)	12g
Trúc nhự	12g
Trần bì	8g
Hoa Hòe	16g
Cam thảo	6g
Long Đởm thảo	12g
Bạch linh	8g
Hoàng Cầm	12g
Chỉ thực	12g
Tang ký sinh	16g

Xin xem thêm tại:

Xoa bóp bấm huyệt tại nhà.

Châm cứu chữa liệt nửa người.